Jan de Vries

De eerste wereldkampioen

Na Lodewijkx en Toersen was daar in 1969 Jan de Vries , een tenger kereltje op een Kreidler die dat jaar een paar keer op het podium kwam . Ook de jaren daarna wist hij regelmatig vooraan mee te rijden . In 1971 was het raak : hij wordt als eerste nederlander wereldkampioen . In 1972 wordt hij tweede en in 1973 is hij weer wereldkampioen . Hiermee is hij een van de meest succesvolle motorcoureurs samen met Egbert streuer.

 

Dat de Vries wereldkampioen werd was niet alleen te danken aan zijn snelle en betrouwbare Kreidler maar natuurlijk ook aan zijn rijden . Hij moest het opnemen tegen Angel Nieto , de meervoudig wereldkampioen en recordhouder met 13 kampioenschappen in de lichte klassen 50cc en 125cc . De koele kikker uit Friesland en de spaanse furie hebben menig duel uitgevochten en misschien wel door dit verschil in karakter kon de Vries Nieto soms aftroeven door hem in de fout te laten gaan .

 

Begin jaren zestig is Jan actief in de grasbaan racerij . In 1965 is het van Veen Kreidler team op zoek naar nieuw talent en er is op Zandvoort een soort talentenjacht waar Jan op af komt . Hij heeft niet alleen het ideale postuur voor een klein 50cc racertje , maar het blijkt dat hij er ook goed mee kan rijden .

Zo wordt hij samen met Aalt Toersen de vaste coureurs voor dit jonge team . Datzelfde jaar rijdt hij zijn eerste race in Tubbergen en dat gaat zeer goed, Jan wordt tweede achter Aalt Toersen. De tweede race in Etten werdt in twee voorrondes en een finale verreden omdat er bijna 80 man ingeschreven waren. In de eerste serie reed Jan van begin tot eind op de eerste plaats maar in de finale ging de Kreidler stuk, anders had hij zeker gewonnen. Daarna werden er races gereden in Oldebroek en ook nu weer met voorrondes. Jan startte in de tweede serie en nam gelijk de kop en dat duurde twee ronden waarna zijn motor weer kuren vertoonde en hij uitviel. Maar tijdens de laatste race van dat jaar op Zandvoort ging het wel goed. Jan won de voorronde en de finale race! De eerste race van 1966 in Rockanje begon weer goed voor Jan, hij won de voorronde en de race met grote voorsprong. Maar bij de volgende races te Tubbergen kwam Jan niet verder dan de vijfde plek maar dit was wel een race waarbij de nationale rijders tegelijk met de internationale rijders reden. Daarna in Etten had Jan weer last van motorpech en ook in Oldebroek hetzelfde liedje. Maar tijdens de laatste race op Zandvoort ging het weer beter. In de finale race nam Jan al snel de kop en won de race. Zijn teammaat Aalt Toersen werdt Nederlands kampioen. 1967 zou het jaar van Jan de Vries worden want hij werdt Nederlands kampioen bij de internationalen. Niet elke race werdt gewonnen of uitgereden, maar als Jan won dan was dat ook overtuigend. De race in Oldebroek werdt met overmacht gewonnen en daarbij was de rondetijd van Jan maar 2KMu langzamer dan die van de snelste 125cc!

Voor 1968 liepen de zaken ook zeer voorspoedig. Het van Veen Kreidler team was bijna oppermachtig alleen was het dan wel Aalt Toersen die vele races won. Jan werdt meestal tweede en won de laatste race in Meyel en daarmee werdt Jan vice kampioen achter Aalt. Dat jaar zou Jan zijn debuut maken bij de GP's en wel tijdens de TT van Assen. Ook dit ging zeer goed voor het team want Jan zou hier vierde worden achter Aalt die derde werdt. Hiermee behaald Jan genoeg punten om als tiende te eindigen in de WK eindstand. In 1969 wordt het volledige seizoen in de GP's gereden en dat begint goed met een derde plaats in Spanje. Dit is de eerste keer dat Jan samen met Angel Nieto op het podium staat en dat zou nog vele malen gebeuren. De volgende race in Duitsland gaat zelfs nog beter met een tweede plek! Met de race in Frankrijk worden er geen punten bijgeschreven maar daarna komt de TT van Assen. Voor deze race hebben zich een heel leger Nederlanders ingeschreven maar degenen die een kans maken op de overwinning zijn Paul Lodewijkx, Aalt Toersen en Jan! Van deze drie zou Jan het nog het beste doen, hij werdt tweede!

Daarna in Belgie weer geen punten om daarna bij de volgende vijf races wel steeds in de punten te rijden waarbij hij in Ierland en Yugoslavie weer op het podium staat. Hij behaald dan ook 76 punten en behaald daarmee de vierde plek in het WK! 1970 zou ongeveer hetzelfde worden als het voorgaande jaar alhoewel Jan niet in de punten reed bij de eerste twee races. Maar dan in Yugoslavie staat Jan weer op het podium met een tweede plek! De TT van Assen werdt een klassieker met in de hoofdrol Jan de Vries . Doordat Nieto een slechte start had en Jan een goede, lag hij tweede. Maar Nieto ging weer als een duivel te keer en in zeer korte tijd lag hij weer op kop. Maar in de tweede ronde ging Jan er voorbij maar Nieto pakte hem direkt weer terug. Zo bleef het tot de laatste ronde en kwam Jan weer op kop! Jammer genoeg duurde het niet lang en kwam Nieto er toch weer voorbij en won de race.

De volgende vier races behaald Jan geen podiumplaats maar wel weer punten maar in Italie gebeurd het onvermijdelijke; Jan wint de race! Hij was toch al goed op dreef want Jan had ook de snelste trainingstijd gereden. De laatste race in Spanje had Jan ook kunnen winnen als de motor anders was afgesteld. Op sommige stukken van het circuit was Jan sneller maar op andere stukken kwam hij tekort waardoor Jan derde werdt maar wel voor Nieto! Dit was dan ook een opwarmertje voor het komende seizoen. Met al deze resultaten bereikte Jan een vijfde plek in het WK. 1971 begon direkt al goed in Oostenrijk waar Jan met grote voorsprong won. Als de motor van Jos Schurgers niet kapot was gegaan dan was Nieto niet verder gekomen dan de derde plek. Ook de volgende race in Duitsland werdt weer met overmacht door Jan gewonnen.

In Assen zag iedereen het wel zitten, Jan zou natuurlijk weer "even" winnen. Het ging dus helemaal fout, Jan ging in de race onderuit . Of het nu kwam omdat Nieto deze keer wel voor Jan reed waardoor Jan teveel risico nam kan ik me moeilijk voorstellen, maar het zou kunnen. Maar in de volgende race in Belgie nam het van Veen team weer revanche en hoe! Bij de start kwam Jos Schurgers als eerste weg en ging Nieto in zijn slipstream mee, terwijl Jan er snel voorbij ging en direkt wegliep. Ook Schurgers liep gewoon bij Nieto weg zodat hij geen schijn van kans had en Jan weer met grote voorsprong de race won. In Oost Duitsland waren de rollen omgedraaid, de motor van Nieto was nu wel snel genoeg en miste Jan de achterrem en werdt hij tweede. Aangezien de drie koplopers in de WK stand toch al alles gezamenlijk deden, zouden ze alledrie in Tsjechoslowakije in de race uitvallen. In Zweden werdt Nieto eerste en Jan derde, maar in Italie wint Jan weer. Dit keer was het zeer spannend omdat Nieto steeds vlak achter Jan zat en elke keer probeerde er voorbij te komen wat dus steeds net niet lukte. De laatste race zou de beslissing brengen en dat was ook nog in Spanje waar Nieto vandaan komt. Nieto kon alleen nog maar kampioen worden door te winnen. Na de start was het weer Jan die voorop reed met Nieto daar vlak achter. En Nieto probeerde van alles om er voorbij te komen maar de Kreidler van Jan was gewoon sneller. In de slotfase van de race probeerde Nieto nog een wanhopige poging maar hij kwam daardoor ten val en Jan kon onbedreigd winnen en werdt daarmee de eerste Nederlandse wereldkampioen wegrace!

Bron Herman Meijer. start van de 50cc race op Spa met nr 4 Jos Schurgers nr 10 Nieto nr 6 Jan de Vries.

 

In het nieuwe seizoen van 1972 ging Jan weer volop meedoen voor het Nederlandse kampioenschap, wat ook een goede voorbereiding op de GP's was want er waren al vele races in het voorjaar voordat de eerste GP race zou beginnen. Heeswijk was weer de eerste race en Jan spoot bij de start als eerste weg en bleef op kop totdat hij pech kreeg in de tweede ronde. Daarna in Rockanje wint Jan weer en ook in Vessem en Asten. Jan zou ook nog in Tubbergen ijden maar het grand prix circus was weer begonnen en werdt er een race in Duitsland verreden. De start ging niet echt goed voor Jan maar hij was toch al zeer snel aan de kop terug. Dan gaat Nieto aan de kant met problemen en gaat Jan er vol tegenaan om weg te lopen van de rest. Nieto was ondertussen ook weer terug op de baan en ging verschrikkelijk tekeer om weer bij Jan te komen maar het was al te laat en Jan won de race. Daarna in Italie was een waar spektakel. Jan reed weer voorop met Nieto er weer vlak achter die alles uit de kast haalde om te proberen er voorbij te komen. In de laatste ronde werdt Jan Huberts op een ronde gezet maar daarbij wilde Nieto in een bocht binnendoor bij Huberts wat eigenlijk niet kon en Nieto naast de baan kwam en furieus naar de Vries reed om daarna zijn motor tegen die van Jan te rijden en met schoppen en slaan probeerd om Jan van z'n fiets te krijgen maar jan blijft ijskoud plat op de motor zitten en wint met zeer klein verschil de race. Terug in Nederland werdt ook de race in Tubbergen maar weer gewonnen. In Yugoslavie zou Jan weer "gewoon" winnen maar juist in de laatste ronde ging de motor stuk. Nieto was toen al even in de pits geweest maar was weer terug maar kon niet meer winnen want er reed alweer een andere Nederlander op kop en dat was Jan Bruins die zo de race won. De TT van Assen zou weer spektakel geven. Jan begon weer goed door al vrij snel de kop te pakken met Nieto er weer achter. Op het grootste deel van het circuit was Jan sneller maar juist in het laatste stuk tot de finish was Nieto sneller. Tijdens de race gingen ze dus om en om op kop en in de laatste ronde ging Nieto dus vlak voor de finish nog net Jan voorbij zodat Jan voor de derde keer op Assen tweede werdt! Ook in Belgie kwam Jan er niet aan te pas omdat de Kreidler niet snel genoeg was en Jan weer tweede werdt. In Oost Duitsland ging het voor de beide koplopers in het WK mis en ze vielen uit met pech. In Zweden ging het weer als vanouds allen was Nieto er bij de start als eerste vandoor maar Jan ging er in de eerste ronde al voorbij. Ze bleven elkaar maar inhalen en daarbij gingen ze verschrikkelijk tekeer op het circuit todat het fout ging voor Nieto. Hij wilde weer eens als een kamikaze in de laatste ronde Jan voorbij maar ging onderuit waarbij Jan geluk had om ook niet over Nieto te vallen en won dus weer.

Ook nu weer moest in de laatste race in Spanje gewonnen worden om kampioen te worden, maar nu was het Jan die beslist moest winnen. Er waren door van Veen zelfs vliegtuigen gecharterd om de vele Nederlandse fans naar Spanje te vliegen en iedereen hoopte op een groots feest. Maar tijdens de trainingen liep de Kreidler al niet goed en ook tijdens de race was de Derbi van Nieto gewoon veel sneller dan de rest. Nieto werdt eerste en Jan tweede maar nu hadden ze beide een gelijk aantal punten, allebei drie eerste plaatsen en drie tweede plaatsen zodat de totale racetijd de beslissing moest geven en werdt Nieto wereldkampioen. Ondertussen had Jan ook weer wat races in Nederland gewonnen en werdt zodoende wel weer Nederlands kampioen. 1973 zou het laatste jaar worden voor Jan. Dit jaar zou hij geen Nederlands kampioen worden alhoewel hij wel races won maar ook wel eens uitviel. In de grand prix was het anders dan voorheen, Nieto zou niet meer in de 50cc rijden maar alleen nog maar 125cc.

 Als teammaat had Jan nu de alleskunner Bruno Kneubuhler die in zijn carriére in bijna alle klassen gereden heeft. Maar de eerste race begint niet zo goed voor het team als Jan op kop met een grote voorsprong moet uitvallen net als zijn teammaat. In Italie reed Jan weer met overmacht naar de overwinning en reed zo snel dat de man met de finishvlag hem niet afvlagde en Jan een ronde teveel reed. Ook in Yugoslavie won Jan weer. Daarna was Assen weer aan de beurt. En weer leek het erop dat Jan ging winnen toen hij direkt na de start op kop kwam maar nu ging de motor al in de eerste ronde stuk! Als er één coureur is die nooit geen geluk op Assen heeft dan is het Jan wel. Maar in Belgie ging alles wel goed en won Jan weer. In Zweden zou Jan al wereldkampioen kunnen worden als hij van Theo Timmer kon winnen want die had een gelijk aantal punten op dat moment. Na de start kwam Jan niet als eerste weg maar in de eerste ronde nam hij de kop al over en won de race weer met voorsprong. Timmer was derde geworden en daardoor kon niemand nog bij Jan komen zodat hij met nog één race te gaan al wereldkampioen werdt. De laatste race in Spanje werdt ook weer overtuigend door Jan gewonnen en daarmee vond Jan het welletjes en stopte onverwacht met racen.

 

Na het seizoen van 1973 houd Jan er plotseling mee op en in 1974 zal Henk van Kessel op de kreidler die eigenlijk voor de Vries bedoeld was wereldkampioen worden . Jan houdt radicaal op met racen en de motor en zijn raceoveral worden thuis bewaard , maar komen toch nog een keer in actie . Jan wordt ook uitgenodigd om mee te doen met de Centenniel Classic TT . De motor wordt uit de huiskamer gehaald en blijkt na te zijn nagezien nog prima te lopen . De race overall blijkt nog prima te passen en zo rijd Jan na al die jaren weer opnieuw over het circuit van Assen . Tijdens een van die dagen zag ik hem van dichtbij vanaf het circuit de paddock oprijden en met zijn helm op was hij geen spat veranderd . Hij was nog steeds een tenger mannetje die daardoor perfect op zo'n kleine 50cc racer past . Hij was trouwens zo'n beetje de enigste die nog in zijn raceoverall paste zonder dat die versteld moest worden . Na zijn jaren als coureur blijft hij bij van Veen werken en zal hij in 1974 Henk van Kessel begeleiden die dat jaar wereldkampioen wordt . Tot dat van Veen failliet gaat blijft hij dit werk doen en zal met verschillende grote coureurs werken zoals Nieto en Spaan .

 

Ook Jan zal verschillende malen meerijden met demoraces in Nederland , maar ook tijdens de Bikers Classics op het circuit van Spa-Francorchamps was hij aanwezig en omdat hij meestal samen met Aalt toersen reed leek het weer alsof de klok teruggedraaid was zoals ze volgas over de baan gingen alsof ze bezig waren om het kampioenschap te winnen .

Bron: Herman Meijer
Op bovenstaande foto is de chaos te zien vlak voor de 50cc race op Jarama Spanje . Deze race zou de beslissing brengen in het kampioenschap . Jan of Angel moest deze race winnen om kampioen te worden en daarom staat de startgrid vol met spanjaarden die alleen maar aandacht hebben voor hun held . Gelukkig wisten ze toen nog niet dat Jan de race zou winnen en daarmee het WK . Voor Jarno Saarinen die hier tweede zou worden (bovenaan met z'n handen aan de helm) was totaal geen aandacht en ook voor Herman Meijer (in de rode cirkel) die derde zou worden keek niemand om.

Resultaten

Wereldkampioen 50cc in 1971 en 1973
Vice wereldkampioen 50cc in 1972
Grand Prix overwinningen : 14
Podiumplaatsen : 27
Nederlands kampioen 1967 en 1972